قطعات توربین دندانپزشکی

توربین دندانپزشکی یکی از مهم ترین ابزارهایی است که در هر کلینیک یا مطب دندانپزشکی استفاده می شود. این وسیله کوچک در ظاهر ساده به نظر می رسد اما ساختار درونی آن از قطعات توربین دندانپزشکی بسیار دقیق و مهندسی شده تشکیل شده است که هر کدام وظیفه ای کلیدی بر عهده دارند. بدون توربین دندانپزشکی بسیاری از درمان های رایج از جمله تراش دندان، آماده سازی برای پرکردن، یا انجام ترمیم های پروتزی امکان پذیر نخواهد بود. اهمیت این دستگاه به اندازه ای است که کیفیت درمان تا حد زیادی به سلامت و کارکرد درست آن بستگی دارد. سپس یاید از قطعات توربین دندانپزشکی بسیار مراقبت شود.

توربین دندانپزشکی با استفاده از فشار هوا و در بسیاری از مدل های جدید با ترکیب هوا و آب کار می کند. سرعت چرخش آن به بیش از ۳۰۰ هزار دور در دقیقه می رسد و همین ویژگی باعث شده است که یکی از سریع ترین ابزارهای دستی در دنیا محسوب شود. چنین سرعتی برای تراش دقیق دندان ضروری است اما در عین حال فشار زیادی به قطعات توربین دندانپزشکی داخلی وارد می کند. به همین دلیل انتخاب قطعات توربین دندانپزشکی باکیفیت، نگهداری اصولی و آشنایی با اجزای داخلی توربین برای هر دندانپزشک امری حیاتی است.

 ساختار کلی توربین دندانپزشکی

اگر بخواهیم توربین دندانپزشکی را به زبان ساده توصیف کنیم می توان گفت که این ابزار مجموعه ای از قطعات توربین دندانپزشکی, مکانیکی و الکترونیکی کوچک است که با هماهنگی کامل کار می کنند. در قسمت بالایی آن هد یا همان سر توربین قرار دارد که محل اتصال فرز دندانپزشکی است. درون این بخش کارتریج جای گرفته که قلب توربین محسوب می شود و شامل شفت، بلبرینگ و پروانه است. هوای فشرده ای که از یونیت دندانپزشکی وارد توربین می شود به پروانه برخورد می کند و باعث چرخش سریع آن می شود. این حرکت به شفت منتقل می شود و در نهایت فرز شروع به دوران می کند.

هد توربین در واقع جایی است که فشار اصلی کار بر روی آن وارد می شود. این بخش باید دقت بالایی داشته باشد زیرا اگر مکانیزم نگهدارنده فرز به درستی کار نکند، لرزش یا لغزش ایجاد می شود و این موضوع هم برای بیمار خطرناک است و هم باعث کاهش دقت تراش خواهد شد. هد معمولا به دو شکل طراحی می شود. در مدل پوش باتن با یک دکمه کوچک می توان فرز را آزاد یا قفل کرد، در حالی که در مدل های قدیمی تر نیاز به آچار مخصوص برای بستن فرز وجود دارد.

اگر می خواهید درباره قطعات ایرموتور دندانپزشکی بیشتر بدانید به صفحه قطعات ایرموتور دندانپزشکی مراجعه کنید

 کارتریج و اهمیت آن در عملکرد توربین

کارتریج مجموعه ای است که بیشترین نقش را در عملکرد توربین ایفا می کند. این قطعه شامل شفت، پروانه و بلبرینگ ها است و در واقع بخش چرخان دستگاه محسوب می شود. هر گونه خرابی یا فرسودگی در کارتریج باعث کاهش کارایی توربین خواهد شد. مثلا اگر بالانس پروانه به هم بخورد، دستگاه لرزش پیدا می کند. اگر بلبرینگ ها خشک یا شکسته شوند، صدای غیرعادی ایجاد می شود و حرکت روان توربین مختل می گردد.

کارتریج ها معمولا قابل تعمیر نیستند و در صورت خرابی باید تعویض شوند. در بازار قطعات توربین دندانپزشکی مختلفی برای تعویض کارتریج وجود دارد اما انتخاب قطعه اورجینال اهمیت بالایی دارد. استفاده از نمونه های غیراصل ممکن است در ظاهر هزینه کمتری داشته باشد اما خیلی زود مشکلاتی مثل صدای بلند، کاهش سرعت یا حتی شکستن شفت را ایجاد خواهد کرد.

 بلبرینگ ها و نقش آنها در روانی حرکت

یکی از حساس ترین بخش های توربین دندانپزشکی بلبرینگ ها هستند. این قطعات توربین دندانپزشکی کوچک به گونه ای طراحی شده اند که شفت بتواند با کمترین اصطکاک بچرخد. وجود بلبرینگ های سالم باعث می شود حرکت فرز نرم و بدون لرزش باشد و دندانپزشک بتواند با دقت بالا عمل تراش را انجام دهد. بلبرینگ ها به طور معمول از جنس فلزی یا سرامیکی ساخته می شوند. بلبرینگ های فلزی ارزان تر هستند اما عمر کمتری دارند و سریع تر فرسوده می شوند. در مقابل بلبرینگ های سرامیکی سبک تر، مقاوم تر و کم صداترند و گرچه قیمت بیشتری دارند اما طول عمر آنها چند برابر بیشتر است.

زمانی که بلبرینگ ها دچار خرابی شوند نشانه های واضحی ایجاد می شود. اولین نشانه افزایش صدا در هنگام کار با توربین است. صدایی شبیه سوت یا زوزه از هد دستگاه به گوش می رسد که معمولا نشان دهنده خرابی بلبرینگ است. همچنین کاهش سرعت و لرزش در حین کار نیز می تواند ناشی از همین مشکل باشد.

 پروانه، شفت و اجزای مرتبط

پروانه توربین همان بخشی است که انرژی هوای فشرده را به حرکت دورانی تبدیل می کند. طراحی دقیق پره های پروانه اهمیت زیادی دارد زیرا کوچک ترین عدم تقارن در پره ها می تواند باعث لرزش و ناپایداری دستگاه شود. شفت نیز محوری است که فرز بر روی آن نصب می شود. این بخش باید بسیار مقاوم باشد زیرا فشار زیادی از سمت فرز به آن وارد می شود. اگر شفت خم شود یا دچار شکستگی گردد، عملا کارایی توربین از بین خواهد رفت.

در کنار این قطعات توربین دندانپزشکی، اورینگ ها و واشرهای کوچک نقش مهمی در آب بندی دستگاه دارند. وظیفه این قطعات توربین دندانپزشکی جلوگیری از نشت هوا و آب است. کیفیت پایین اورینگ ها باعث افت فشار و در نتیجه کاهش قدرت توربین می شود. بنابراین حتی این قطعات توربین دندانپزشکی کوچک نیز در عملکرد کلی دستگاه تاثیر چشمگیری دارند.

 سیستم اسپری و فیبر نوری

یکی از بخش های جذاب توربین دندانپزشکی سیستم اسپری آب و هوا است. وقتی دندان تراش داده می شود گرمای زیادی ایجاد می شود که می تواند به بافت دندان و لثه آسیب بزند. به همین دلیل توربین ها مجهز به سیستم خنک کننده هستند که با ترکیب آب و هوا جریان خنکی روی دندان می پاشد. علاوه بر کاهش حرارت، این اسپری باعث شست وشوی محیط و دید بهتر دندانپزشک نیز می شود. اگر نازل های اسپری دچار گرفتگی شوند، خنک کنندگی کاهش می یابد و این موضوع می تواند خطرناک باشد.

بسیاری از توربین های مدرن به چراغ LED و فیبر نوری نیز مجهز هستند. نور کافی در محیط دهان بیمار بسیار مهم است و فیبر نوری کمک می کند حتی بخش های عقب دهان نیز روشن شود. شدت نور و کیفیت فیبر نوری بر راحتی کار دندانپزشک تاثیر مستقیم دارد. توربین های بدون فیبر نوری ارزان تر هستند اما دندانپزشکان حرفه ای معمولا مدل های دارای چراغ را ترجیح می دهند.

اگر می خواهید درباره نحوه کار با اتوکلاو دندانپزشکی بیشتر بدانید به صفحه نحوه کار با اتوکلاو دندانپزشکی مراجعه کنید

 مشکلات رایج و خرابی های شایع

توربین دندانپزشکی با وجود دقت بالا به مرور دچار مشکلاتی می شود. یکی از رایج ترین مشکلات کاهش قدرت است. این مشکل معمولا به دلیل گرفتگی نازل ها یا افت فشار هوا ایجاد می شود. صدای غیرعادی یا زوزه مانند نیز نشانه ای از خرابی بلبرینگ هاست. گاهی اوقات فرز به درستی در هد قفل نمی شود که این مسئله به خرابی مکانیزم نگهدارنده در هد مربوط است. لرزش شدید هم می تواند به خاطر عدم تعادل کارتریج یا آسیب دیدن شفت باشد.

اگر این مشکلات به موقع رفع نشوند ممکن است باعث خرابی کامل توربین شوند. بنابراین دندانپزشکان باید نسبت به کوچک ترین تغییر در عملکرد دستگاه حساس باشند و در صورت نیاز آن را برای سرویس یا تعویض قطعه به تعمیرکار مجرب بسپارند.

 نگهداری و افزایش طول عمر توربین

روش نگهداری صحیح از توربین اهمیت بسیار زیادی دارد. اولین نکته روغن کاری منظم است. بلبرینگ ها برای عملکرد روان نیاز به روان کننده مخصوص دارند و اگر این کار انجام نشود، اصطکاک بالا رفته و خیلی زود فرسوده می شوند. دومین نکته تمیزکاری است. پس از هر بار استفاده باید دستگاه به خوبی تمیز شود تا باقی مانده خون یا ذرات دندانی درون آن نماند.

استریل کردن توربین در اتوکلاو نیز باید با رعایت استاندارد انجام گیرد. دمای بالاتر از حد مجاز می تواند به اورینگ ها آسیب بزند و باعث خشک شدن بلبرینگ ها شود. استفاده از مته های سالم و استاندارد نیز بسیار مهم است زیرا فرزهای کج یا آسیب دیده فشار غیرطبیعی به شفت وارد می کنند. بسیاری از مشکلات توربین ناشی از بی توجهی به همین نکات ساده است.

 انتخاب قطعات توربین دندانپزشکی اورجینال و معتبر

یکی از دغدغه های مهم دندانپزشکان انتخاب قطعات توربین دندانپزشکی باکیفیت است. در بازار انواع مختلفی از قطعات وجود دارد اما همه آنها استاندارد نیستند. قطعات توربین دندانپزشکی اورجینال توسط برندهای معتبر مانند NSK، KaVo و Bien-Air تولید می شوند که دقت و دوام بالایی دارند. خرید این قطعات توربین دندانپزشکی اگرچه ممکن است هزینه بیشتری داشته باشد اما در بلندمدت به صرفه تر است زیرا عمر توربین افزایش می یابد و هزینه های تعمیر کاهش پیدا می کند.

برای اطمینان از اصالت قطعات توربین دندانپزشکی باید از فروشگاه ها و نمایندگی های معتبر تجهیزات دندانپزشکی خرید کرد. بررسی کاتالوگ و مطابقت کد قطعه با مدل توربین نیز کمک می کند از بروز خطا در خرید جلوگیری شود. همچنین بسیاری از قطعات توربین دندانپزشکی اورجینال دارای هولوگرام و شماره سریال هستند که می توان از طریق سایت رسمی شرکت تولیدکننده آن را بررسی کرد.

جمع بندی :

توربین دندانپزشکی یکی از حیاتی ترین ابزارهای درمانی در دندانپزشکی است که عملکرد درست آن وابسته به سلامت قطعات توربین دندانپزشکی داخلی است. شناخت اجزای تشکیل دهنده توربین شامل هد، کارتریج، بلبرینگ، پروانه، شفت، اورینگ ها، سیستم اسپری و چراغ به دندانپزشکان کمک می کند تا با دقت بیشتری از دستگاه خود مراقبت کنند. نگهداری اصولی، استفاده از قطعات اورجینال و توجه به علائم خرابی می تواند عمر مفید توربین را چندین برابر افزایش دهد. در نهایت انتخاب صحیح تجهیزات و قطعات توربین دندانپزشکی نه تنها هزینه های تعمیر را کاهش می دهد بلکه کیفیت درمان و رضایت بیماران را نیز به طور چشمگیری بهبود می بخشد.

اگر می خواهید درباره قطعات توربین دندانپزشکی بیشتر بدانید با کارشناسان ما در سایت تاوادنت در ارتباط باشید

پرسش و پاسخ های متداول

 چه زمانی باید کارتریج توربین تعویض شود؟

معمولا زمانی که توربین دچار لرزش یا کاهش قدرت شود یا صدای غیرعادی ایجاد کند، نشانه ای از خرابی کارتریج است و نیاز به تعویض دارد.

 تفاوت بلبرینگ سرامیکی و فلزی در توربین چیست؟

بلبرینگ سرامیکی سبک تر، مقاوم تر و کم صداتر است. عمر بیشتری هم دارد اما قیمت آن بالاتر است.

 آیا همه توربین ها چراغ LED دارند؟

خیر، برخی مدل ها بدون چراغ هستند اما توربین های جدیدتر اغلب مجهز به فیبر نوری و چراغ LED می باشند.

 بهترین روش نگهداری از توربین چیست؟

روغن کاری منظم، تمیزکاری پس از هر بار استفاده و استریل صحیح در اتوکلاو مهم ترین اقدامات برای افزایش طول عمر توربین هستند.

 آیا استفاده از قطعات توربین دندانپزشکی غیر اصل باعث آسیب می شود؟

بله، قطعات توربین دندانپزشکی غیر اصل معمولا کیفیت پایینی دارند و می توانند به هد، کارتریج و بلبرینگ آسیب وارد کنند.